Czy istnieje znaczne ryzyko, że w Twoim zakładzie mogą występować niebezpieczne gazy lub pyły? Jeśli tak, należy zatwierdzić sposób pracy i sprzęt ochronny.
Producenci i operatorzy procesów, których działalność stanowi potencjalne zagrożenie pożarem lub wybuchem, są odpowiedzialni za zapewnienie bezpieczeństwa pracowników i ogółu społeczeństwa. Przepisy wymagają od operatorów ubiegania się o zatwierdzenia, jeśli ich procesy są potencjalnie niebezpieczne, a zatwierdzenia będą udzielane tylko wtedy, gdy istnieją odpowiednie systemy ograniczające ryzyko pożaru i wybuchu.
Do powstania pożaru lub wybuchu potrzebne są tylko trzy rzeczy: paliwo, powietrze i źródło zapłonu. Jeżeli mieszanina łatwopalnego gazu lub pyłu w powietrzu osiągnie odpowiednie stężenie (tzn. stężenie mieści się pomiędzy dolną i górną granicą wybuchowości dla danego materiału), a następnie napotka źródło zapłonu, spalanie rozprzestrzeni się na całą niespaloną mieszaninę. Takie eksplozje mogą powodować poważne obrażenia i znaczne szkody.
Wszystkie miejsca, w których występują znaczne ilości gazów palnych lub pyłów mogących tworzyć atmosferę potencjalnie wybuchową, podlegają dyrektywie ATEX 1999/92/WE (znanej również jako "ATEX 137" lub "dyrektywa ATEX Workplace"), która w Wielkiej Brytanii została wdrożona za pomocą rozporządzenia w sprawie substancji niebezpiecznych i atmosfery wybuchowej (DSEAR). Nadrzędny cel przepisów jest taki sam zarówno dla gazów, jak i pyłów. Wymagają one jednak odrębnych dopuszczeń, ponieważ gazy i pyły nie zawsze zachowują się w ten sam sposób.
Pracodawcy muszą sklasyfikować obszary, w których może wystąpić niebezpieczna atmosfera wybuchowa, na szereg stref. Klasyfikacja nadana konkretnej strefie, wraz z jej wielkością i lokalizacją, zależy od prawdopodobieństwa wystąpienia atmosfery wybuchowej i jej trwałości, jeśli wystąpi. W razie potrzeby punkty wejścia do obszarów zaklasyfikowanych do stref muszą być oznaczone określonym znakiem "EX".
Strefa 0 dla gazów i Strefa 20 dla pyłów są najbardziej niebezpiecznymi obszarami, w których mieszanina wybuchowa występuje przez długi czas lub w sposób ciągły. Strefa 1 i Strefa 21 to obszary, w których atmosfera wybuchowa jest prawdopodobna podczas normalnej pracy. Najniższe klasyfikacje, Strefa 2 i Strefa 22, są obszarami, które generalnie powinny być czyste podczas normalnej pracy, a jakakolwiek mieszanina wybuchowa, która się pojawi, będzie obecna tylko przez krótki czas.
Zanim miejsce pracy zawierające strefy zostanie uruchomione po raz pierwszy, pracodawca musi zapewnić, że ogólne środki bezpieczeństwa przeciwwybuchowego są potwierdzone (zweryfikowane) jako bezpieczne.
W ten sam sposób, w jaki kontrola i certyfikacja zatwierdzonych obiektów może wykazać należytą staranność ze strony operatorów, stosowanie zatwierdzonego sprzętu bezpieczeństwa stanowi potwierdzenie, że dane rozwiązanie jest odpowiednie dla środowiska, w którym ma działać. Sprzęt musi być specjalnie dopuszczony do pracy z gazami lub pyłami.
Dyrektywa 2014/34/UE (znana również jako "ATEX 95" lub "dyrektywa ATEX w sprawie urządzeń") obejmuje wymagania dotyczące urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem. Dyrektywa ta obowiązuje równolegle z dyrektywą ATEX dotyczącą miejsc pracy. Certyfikowane urządzenia są oznaczone symbolem "EX", co pozwala na ich identyfikację.
