UK Health and Safety Executive (HSE) en COSHH-voorschriften

Chemicaliën, dampen, stof en vezels kunnen onder veel omstandigheden schadelijke gevolgen hebben voor werknemers die eraan worden blootgesteld door inademing, opname via de huid of inslikken. Personen die aan schadelijke stoffen worden blootgesteld, kunnen vele jaren na de eerste blootstelling ziekten (bijvoorbeeld kanker) ontwikkelen. Veel giftige stoffen zijn gevaarlijk voor de gezondheid in concentraties van slechts 1ppm (parts per million). Aangezien 10.000ppm gelijk is aan 1% volume van een ruimte, kan men zien dat een extreem lage concentratie van sommige toxische gassen een gevaar voor de gezondheid kan opleveren.

Het is vermeldenswaard dat de meeste gevaren van brandbare gassen kunnen optreden wanneer de concentratie van gassen hoger is dan 10.000ppm (1%) volume in lucht of hoger. Giftige gassen moeten meestal worden gedetecteerd in volumeniveaus van minder dan 100ppm (0,01%) om het personeel te beschermen en vaak in concentraties van minder dan 5ppm.

In het Verenigd Koninkrijk stelt de Health and Safety Executive (HSE) krachtens de Control of substances hazardous to health Regulations 1999 (COSHH-voorschriften) grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling vast en publiceert deze in een document met de titel EH40. Deze lijsten hebben een wettelijke status en elders bestaat soortgelijke wetgeving; COSHH houdt rekening met Richtlijn 80/1007/EEG van de Europese Commissie. Het COSHH bestrijkt alle giftige stoffen, behalve die waarvoor een eigen wetgeving bestaat (asbest, lood, radioactieve materialen en materialen in mijnen).

De voorschriften bevatten eisen voor werkgevers, en in enkele gevallen voor werknemers (op niet-naleving staan de sancties van de Health and Safety at work act 1974). De eisen zijn:

• Processen en activiteiten ontwerpen en uitvoeren om de emissie, het vrijkomen en de verspreiding van stoffen die gevaarlijk zijn voor de gezondheid tot een minimum te beperken.
• Processen ontwerpen en toepassen om de menselijke interactie in potentieel gevaarlijke omgevingen tot een minimum te beperken.
• Houd bij het ontwikkelen van beheersmaatregelen rekening met alle relevante blootstellingsroutes, inademing, huidabsorptie en inslikken.
• Beheers de blootstelling door maatregelen die in verhouding staan tot het gezondheidsrisico.
• Kies de meest doeltreffende en betrouwbare beheersingsopties die de ontsnapping en verspreiding van stoffen die gevaarlijk zijn voor de gezondheid tot een minimum beperken.
• Indien de blootstelling niet met andere middelen afdoende kan worden beheerst, zorg dan, in combinatie met andere beheersmaatregelen, voor geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen.
• Alle onderdelen van de controlemaatregelen regelmatig controleren en toetsen op hun blijvende doeltreffendheid.
• Alle werknemers informeren en opleiden over de gevaren en risico's van de stoffen waarmee zij werken, en het gebruik van controlemaatregelen die zijn ontwikkeld om de risico's tot een minimum te beperken.
• Ervoor zorgen dat de invoering van controlemaatregelen het algehele risico voor de gezondheid en veiligheid niet vergroot.

De beoordeling wordt uitgevoerd door de werkgever, zo nodig met hulp van de HSE. De beste manier om een risico te beheersen is blootstelling te voorkomen, maar als dat niet mogelijk is, moet een proces worden afgesloten of moet gebruik worden gemaakt van ventilatie- en afzuigapparatuur, of moeten speciale hanteringsprocedures worden toegepast. Alle mensen moeten dag in dag uit in een veilige omgeving kunnen werken en de HSE publiceert richtsnoeren EH40 om werkgevers te helpen hun processen adequaat te beheersen zodat werknemers niet worden blootgesteld aan niveaus van toxische stoffen die boven de erkende veilige niveaus liggen.

Het controleaspect van COSHH is bijzonder relevant voor de producten van Crowcon waarvoor controle vereist is:

• Indien het falen van controlemaatregelen zou leiden tot ernstige gezondheidsrisico's
• Als het niet zeker is dat de blootstellingsgrenzen niet worden overschreden
• Als het niet duidelijk is dat de controlemaatregelen naar behoren werken

Wanneer toezicht op de blootstelling aan giftige gassen vereist is, moeten de werknemers worden ingelicht over de potentiële risico's en de te nemen voorzorgsmaatregelen. De resultaten van de monitoring en het gezondheidstoezicht moeten worden geregistreerd.

Gasvormige toxische stoffen zijn bijzonder gevaarlijk omdat zij vaak onzichtbaar en/of reukloos zijn en moeilijker fysiek te vermijden zijn dan vloeistoffen of vaste stoffen. Hun fysieke gedrag is niet altijd voorspelbaar: omgevingstemperatuur, druk en ventilatiepatronen beïnvloeden het gedrag van een gaslek aanzienlijk. De detectoren voor giftige gassen van Crowcon en hun toebehoren zijn ontworpen met dit in gedachten, en de noodzaak van continue bewaking en registratie heeft geleid tot de ontwikkeling van dataloggingsfaciliteiten.

Er wordt steeds meer nadruk gelegd op milieubewaking op de werkplek. Erkend wordt dat de gezondheid en het welzijn van de werknemers kunnen worden beïnvloed door vervuiling als gevolg van industriële processen, verkeersgassen en het vergaan van afval. Niveaus van NOx (stikstofoxiden), SOx (zwaveloxiden) en in toenemende mate_CO2 worden gecontroleerd om de blootstelling te kwantificeren.

In de uitgave van 2005 van EH40 werd een nieuwe terminologie ingevoerd voor het definiëren van grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling (OEL's). In het vorige systeem werden OEL's gedefinieerd als maximale blootstellingslimieten (MEL's) en beroepsmatige blootstellingsnormen (OES's). De MEL's en OES's zijn afgeschaft en vervangen door één enkel type OEL, de grenswaarde voor beroepsmatige blootstelling (WEL). De numerieke waarden bleven aanvankelijk dezelfde, maar sommige zijn sindsdien verlaagd omdat er nieuwe informatie beschikbaar is gekomen. De OES's voor ongeveer 100 stoffen zijn geschrapt omdat de stoffen nu verboden zijn, nauwelijks meer worden gebruikt of omdat er aanwijzingen zijn voor schadelijke gevolgen voor de gezondheid in de buurt van de oude grenswaarde.

Van 1989 tot april 2005 waren er normen voor beroepsmatige blootstelling in twee categorieën.

Maximale blootstellingsniveaus (MEL's) waren voor de gevaarlijkste stoffen die de ernstigste gezondheidseffecten kunnen veroorzaken (zoals kanker of astma) en de blootstelling aan materialen met MEL's werd zo laag mogelijk gehouden en zeker niet boven hun MEL.

De normen voor beroepsmatige blootstelling werden vastgesteld op een niveau waarop er geen aanwijzingen waren voor risico's voor de gezondheid van werknemers en werkneemsters die dag in dag uit door inademing worden blootgesteld.

Zoals hierboven vermeld zal de nieuwe lijst van grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling (WEL) een combinatie zijn van OEL's en MEL's waarbij dezelfde numerieke waarden worden gebruikt. De lijst bevat grenswaarden voor langdurige (8 uur) blootstelling (LTEL's) die van toepassing zijn op blootstelling gedurende een normale werkdag en grenswaarden voor kortstondige (15 minuten) blootstelling (STEL's) die van toepassing zijn op incidentele blootstelling aan hogere niveaus. WELS zijn dus concentraties van toxische stoffen in de lucht, gemiddeld over een bepaalde periode en aangeduid als het tijdgewogen gemiddelde (TWA).

WEL's kunnen worden uitgedrukt in deeltjes per miljoen (ppm) en milligram per kubieke meter (mg/m3) als de stof bij normale kamertemperatuur en -druk bestaat als gas of damp. Verbindingen die geen dampen vormen bij kamertemperatuur en -druk worden alleen uitgedrukt in mg/m3. Raadpleeg het gedeelte Detector Kalibratie van dit document voor informatie over het omzetten van WEL's uitgedrukt in PPM naar mg/m3.

Wanneer men mengsels van toxische gassen aantreft, zijn de effecten op de gezondheid vaak additief en daar moet rekening mee worden gehouden (blootstelling aan twee gassen met vergelijkbare effecten, elk op 50% van hun WEL, kan gelijk zijn aan werken op een WEL, of de twee gassen samen kunnen een versterkt effect hebben). EH40/2005 bevat een gedetailleerde uitleg over gemengde blootstelling.