Controle op giftige gassen

UK Health and Safety Executive (HSE) en COSHH-voorschriften

Chemische stoffen, dampen, stof en vezels kunnen onder vele omstandigheden schadelijke gevolgen hebben voor werknemers die eraan worden blootgesteld door inademing, opname via de huid of inslikken. Personen die aan schadelijke stoffen worden blootgesteld, kunnen vele jaren na de eerste blootstelling ziekten ontwikkelen (bijvoorbeeld kanker). Veel giftige stoffen zijn gevaarlijk voor de gezondheid in concentraties van slechts 1ppm (parts per million). Aangezien 10.000ppm overeenkomt met 1% volume van een ruimte, kan worden vastgesteld dat een uiterst lage concentratie van sommige giftige gassen een gevaar voor de gezondheid kan vormen.

Het is vermeldenswaard dat de meeste ontvlambare gassen gevaar kunnen opleveren wanneer de concentratie van de gassen hoger is dan 10.000ppm (1%) volume in lucht of hoger. Giftige gassen moeten meestal worden gedetecteerd in volumes van minder dan 100ppm (0,01%) om het personeel te beschermen.

In het Verenigd Koninkrijk stelt de Health and Safety Executive (HSE) krachtens de CONTROL OF SUBSTANCES HAZARDOUS TO HEALTH REGULATIONS 1999 (COSHH-regelgeving) grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling (OEL's) vast en publiceert deze in een document met de titel EH40. Deze lijsten hebben een wettelijke status en soortgelijke wetgeving bestaat ook elders; COSHH houdt rekening met Richtlijn 80/1107/EEG van de Europese Commissie. COSHH bestrijkt alle toxische stoffen, behalve die waarvoor een eigen wetgeving bestaat (asbest, lood, radioactieve materialen en materialen die in mijnen voorkomen).

De voorschriften stellen eisen aan werkgevers en in enkele gevallen aan werknemers (niet-naleving valt onder de sancties van de HEALTH AND SAFETY AT WORK ACT 1974). De voorschriften zijn:

  • Processen en activiteiten ontwerpen en uitvoeren om de emissie, het vrijkomen en de verspreiding van stoffen die gevaarlijk zijn voor de gezondheid tot een minimum te beperken.
  • Houd bij het ontwikkelen van beheersmaatregelen rekening met alle relevante blootstellingsroutes, inademing, huidabsorptie en inslikken.
  • Beheers de blootstelling door maatregelen die in verhouding staan tot het gezondheidsrisico.
  • Kies de meest doeltreffende en betrouwbare beheersingsopties die de ontsnapping en verspreiding van stoffen die gevaarlijk zijn voor de gezondheid tot een minimum beperken.
  • Indien de blootstelling niet met andere middelen afdoende kan worden beheerst, zorg dan, in combinatie met andere beheersmaatregelen, voor geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen.
  • Alle onderdelen van de controlemaatregelen regelmatig controleren en toetsen op hun blijvende doeltreffendheid.
  • Alle werknemers informeren en opleiden over de gevaren en risico's van de stoffen waarmee zij werken en over het gebruik van controlemaatregelen die zijn ontwikkeld om de risico's tot een minimum te beperken.
  • Ervoor zorgen dat de invoering van controlemaatregelen het algehele risico voor de gezondheid en veiligheid niet vergroot.

De beoordeling wordt uitgevoerd door de werkgever, indien nodig met de hulp van de Health and Safety Executive (HSE). De beste manier om een risico te beheersen is blootstelling te voorkomen, maar als dat niet mogelijk is, kan het nodig zijn een proces af te sluiten, ventilatie- en afzuigapparatuur te gebruiken of speciale hanteringsprocedures toe te passen. De meeste mensen zouden dag in dag uit in een veilige omgeving moeten kunnen werken en de HSE publiceert richtsnoer EH40 om werkgevers te helpen hun processen adequaat te beheersen, zodat werknemers niet worden blootgesteld aan toxische stoffen boven de erkende veilige niveaus.

Het monitoringaspect van COSHH is bijzonder relevant voor de producten van Crowcon: monitoring is vereist:

  • Indien het falen van controlemaatregelen zou leiden tot ernstige gezondheidsrisico's
  • Als het niet zeker is dat de blootstellingsgrenzen niet worden overschreden
  • Als het niet duidelijk is dat de controlemaatregelen naar behoren werken

Wanneer toezicht op de blootstelling aan giftige gassen vereist is, moeten de werknemers worden ingelicht over de potentiële risico's en de te nemen voorzorgsmaatregelen. De resultaten van de monitoring en het gezondheidstoezicht moeten worden geregistreerd.

Gasvormige toxische stoffen zijn bijzonder gevaarlijk omdat zij vaak onzichtbaar en/of reukloos zijn. Hun fysisch gedrag is niet altijd voorspelbaar: omgevingstemperatuur, druk en ventilatiepatronen hebben een aanzienlijke invloed op het gedrag van een gaslek. Crowcon's detectors voor giftige gassen en hun toebehoren zijn met dit in gedachten ontworpen, en de behoefte aan voortdurende controle en registratie heeft geleid tot de ontwikkeling van faciliteiten voor gegevensregistratie.

Er wordt steeds meer nadruk gelegd op milieubewaking op de werkplek. Erkend wordt dat de gezondheid en het welzijn van werknemers kan worden beïnvloed door verontreiniging door industriële processen, uitlaatgassen van het verkeer en de ontbinding van afval. NOx-niveaus (stikstofoxiden), SOx-niveaus (zwaveloxiden) en in toenemende mate ookCO2-niveaus worden gecontroleerd om de blootstelling te kwantificeren.

De uitgave 2005 van EH40 introduceert een nieuwe terminologie voor de definitie van grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling (OEL's). In het vorige systeem werden OEL's gedefinieerd als maximale blootstellingsgrenzen (MEL's) en beroepsblootstellingsnormen (OES's). MEL's en OES's zijn afgeschaft en vervangen door één type OEL, bekend als de grenswaarde voor beroepsmatige blootstelling (WEL). De numerieke waarden blijven dezelfde. De OES's voor ongeveer 100 stoffen zijn geschrapt omdat de stoffen nu verboden zijn, nauwelijks worden gebruikt of omdat er aanwijzingen zijn voor schadelijke gezondheidseffecten in de buurt van de oude grenswaarde.

Van 1989 tot april 2005 bestonden de OCCUPATIONAL EXPOSURE STANDARDS uit twee categorieën.

MAXIMALE BLOOTSTELLINGSNIVEAUS, MEL's waren voor de gevaarlijker stoffen die de ernstigste gezondheidseffecten kunnen veroorzaken (zoals kanker of athsma) en de blootstelling aan materialen met MEL's werd zo laag mogelijk gehouden en zeker niet boven hun MEL.

OCCUPATIONELE BLOOTSTELLINGSNORMEN werden vastgesteld op een niveau waarbij er geen aanwijzingen waren voor risico's voor de gezondheid van werknemers en werkneemsters die dag in dag uit door inademing werden blootgesteld.

Zoals hierboven vermeld zullen in de nieuwe lijst van grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling (WEL) de OEL's en de MEL's worden gecombineerd met gebruikmaking van dezelfde numerieke waarden. De lijst bevat LANGDURIGE (8 uur) BLOOTSTELLINGSLIMIETEN (LTEL's) die van toepassing zijn op blootstelling gedurende een normale werkdag en KORTDURIGE (15 minuten) BLOOTSTELLINGSLIMIETEN (STEL's) die van toepassing zijn op incidentele blootstelling aan hogere niveaus. WEL's zijn derhalve concentraties van toxische stoffen in de lucht, gemiddeld over een gespecificeerde tijdsperiode en aangeduid als het tijdgewogen gemiddelde (TWA)

WEL's kunnen worden uitgedrukt in deeltjes per miljoen (ppm) en milligram per kubieke meter (mg/m3) als de stof bij normale kamertemperatuur en -druk bestaat als gas of damp. Verbindingen die geen dampen vormen bij kamertemperatuur en -druk worden alleen uitgedrukt in mg/m3. Raadpleeg het gedeelte Detector Kalibratie van dit document voor informatie over het omzetten van WEL's uitgedrukt in PPM naar mg/m3.

Wanneer men mengsels van toxische gassen aantreft, zijn de effecten op de gezondheid vaak additief en daar moet rekening mee worden gehouden (blootstelling aan twee gassen met vergelijkbare effecten, elk op 50% van hun WEL, kan gelijk zijn aan werken op een WEL, of de twee gassen samen kunnen een versterkt effect hebben). EH40/2005 bevat een gedetailleerde uitleg over gemengde blootstelling.