Detectoren voor brandbare en giftige gassen zijn over het algemeen verkrijgbaar in twee formaten - draagbaar en vast. Welke uitvoering voor u de juiste is, hangt af van de specifieke toepassing, maar er zijn verschillende factoren waarmee rekening moet worden gehouden.
Wat voor soort gas is het? Wat is de bron van het gas? Is het giftig, ontvlambaar of beide? Of gaat het misschien om zuurstofgebrek of -verrijking? Is het gevaar tijdelijk of chronisch? Werken er veel mensen in de getroffen ruimte en zijn zij opgeleid om draagbare gasdetectoren te gebruiken? Is het een afgesloten ruimte of een goed geventileerde en open ruimte? Elk van deze punten kan van belang zijn en de keuze van de juiste bewakingsoplossing is verre van triviaal.
Inzicht in de vereisten voor elke locatie zal een gefundeerd oordeel opleveren over de vraag of vaste of draagbare gasdetectoren het meest geschikt zijn voor de toepassing. In sommige gevallen zal een oplossing met een combinatie van vaste en draagbare bewaking raadzaam zijn.
Vaste gasdetectoren
Vaste gasdetectoren zijn permanente armaturen die op één plaats gemonteerd blijven. Ze kunnen worden opgesteld in configuraties met één detector, in kleine en grote configuraties met meerdere detectoren en in een adresseerbare 'daisy chain'-lus. Vaste gasdetectoren worden meestal in grotere ruimten geïnstalleerd en kunnen grote lekken detecteren of een vroegtijdige waarschuwing geven dat er gas lekt uit een bepaalde bron. Ze zijn vaak zo ingesteld dat ze andere veiligheidsmaatregelen in werking stellen, zodat ze automatisch ventilatieopeningen kunnen openen, ventilatoren kunnen starten, kleppen kunnen sluiten of zelfs processen kunnen stopzetten zodra ze een probleem detecteren. Ze kunnen ook alarmsignalen afgeven om een evacuatie te starten.
Vaste gasdetectoren kunnen echter alleen gas detecteren dat zich in de detector verspreidt, zodat zij een plaatselijk lek niet snel genoeg kunnen detecteren om te voorkomen dat een werknemer met het gas in contact komt. Ze zijn ook duurder dan draagbare detectoren en vereisen een netvoeding.
Elke vaste gasdetector zal moeten communiceren met een bedieningspaneel. Het bedieningspaneel is de spil van het vaste gasdetectiesysteem, dat verschillende opties voor ingangs- en uitgangsfuncties biedt. De gasbedieningspanelen bevinden zich normaal in een veilige zone, maar kunnen in gevaarlijke zones worden geïnstalleerd. Zij communiceren met sensorkoppen of zenders voor gasdetectie en kunnen in een netwerk op een centraal punt worden aangesloten, zodat meerdere bedieningspanelen/systemen op afstand kunnen worden bewaakt.
Er zijn verschillende methoden om met vaste gasdetectoren te communiceren. De meest gebruikelijke is analoog, maar er is een groeiende vraag naar digitale en draadloze communicatie.
Er zijn ook diverse functies beschikbaar via de detector om de efficiëntie te verbeteren en de tijd en het risico op potentieel gevaarlijke plaatsen te verminderen.
Draagbare gasdetectoren
Draagbare gasdetectoren zijn persoonlijke beschermingsmiddelen die de ademhalingszone van de gebruiker voortdurend bewaken. Omdat ze zo klein en flexibel zijn, worden deze handheld, lichte en robuuste toestellen soms ook gebruikt om besloten ruimten zoals tanks te controleren, voordat iemand de ruimte betreedt. Zij zijn echter bedoeld voor bewaking op korte afstand en zijn niet geschikt voor continue bewaking van grotere ruimten.
Draagbare gasdetectoren zijn de veiligste manier om individuele werknemers te beschermen wanneer zij zich verplaatsen. Sommige detectoren kunnen zelfs de blootstelling van een persoon gedurende een dienst bijhouden, waarbij deze bijvoorbeeld eerder aan chronische blootstelling aan lage doses giftig gas blootstaat dan aan acute risico's op verstikking.
Draagbare detectoren slaan informatie op over de blootstelling aan gas tijdens een dienst, evenals gebeurtenissen zoals alarmen of bijna-ongevallen. Deze gegevens kunnen worden doorgestuurd naar een cloudportaal om tal van voordelen te bieden, zoals een verbeterde operationele efficiëntie en naleving van de veiligheidsvoorschriften, en een robuust en flexibel mechanisme om waardevolle bruikbare inzichten te verschaffen. Data-oplossingen bieden tastbare voordelen voor alle soorten draagbare wagenparken, of gasdetectoren nu onsite, offsite of beide worden gebruikt.
Draagbare gasdetectoren kosten doorgaans minder dan vaste systemen en de meeste werken op batterijen.
Anderzijds moet elke gebruiker naar behoren worden opgeleid om zijn draagbare detector te bedienen. Bovendien zijn draagbare detectoren gewoonlijk niet rechtstreeks op andere veiligheidssystemen aangesloten. Als de detector alarm slaat, moet de gebruiker dus zelf actie ondernemen om het risico voor zichzelf of anderen te beperken.
Welke is geschikt voor mij?
De volgende checklist is weliswaar niet volledig, maar kan u helpen bij uw beslissing.
Met wat voor soort gevaren heb je te maken?
Inzicht in de gevaren die zijn verbonden aan de specifieke gassen die aanwezig kunnen zijn, is van cruciaal belang. Moet u bijvoorbeeld 24 uur per dag toezicht houden om u te beschermen tegen explosieve atmosferen, of moet u werknemers beschermen tegen mogelijke verstikking door de atmosfeer direct rondom hen te controleren terwijl zij zich door de ruimte bewegen?
Wat is de bron van het probleem?
Kunt u de specifieke punten aanwijzen waar zich een lek zou kunnen voordoen? Of wordt het gas misschien gegenereerd tijdens een specifieke activiteit of proces? Kan het gevaar zich verplaatsen en op afstand een probleem veroorzaken, zoals een gas dat zwaarder is dan lucht en zich verzamelt in laaggelegen gebieden?
Is het gevaar eenmalig of doorlopend?
Misschien is het gevaar verbonden met een eenmalige activiteit, in welk geval draagbare detectoren een kosteneffectieve, gemakkelijk te installeren oplossing kunnen bieden. Maar als mensen routinematig komen en gaan in een ruimte waar op elk moment gasgevaar kan ontstaan, is een 24-7, vaste bewakingsaanpak zinvoller.
Hoe streng is de controle op mensen die het getroffen gebied binnenkomen?
Hoe lager het controleniveau, hoe zinvoller het is om een permanent, vast detectiesysteem te hebben dat een algemeen alarm laat afgaan en indien nodig een evacuatie in gang zet. Dat geldt vooral als het een gebied zonder beperkingen betreft en er waarschijnlijk ten minste enkele werknemers bij betrokken zijn die niet zijn opgeleid om draagbare gasdetectoren te gebruiken.
Een andere mogelijkheid is de ruimte te beveiligen tegen ongeoorloofde toegang door middel van een vergunningensysteem. Iedereen die naar binnen gaat, moet weten dat speciale voorzorgsmaatregelen nodig zijn en zal worden opgeleid om gasbewakingsapparatuur te gebruiken. In dit geval kan de aanpak van persoonlijke bescherming met behulp van draagbare detectoren geschikter zijn.
